ISO 2813 – Norma pomiaru połysku powłok malarskich
ISO 2813 to międzynarodowa norma określająca metodę pomiaru połysku niemetalicznych powłok malarskich. W praktyce przemysłowej jest to jedna z najczęściej stosowanych metod, ponieważ umożliwia obiektywną, powtarzalną i porównywalną ocenę jakości powierzchni.
Norma definiuje trzy standardowe geometrie pomiarowe – 20°, 60° i 85° – które pozwalają dokładnie dopasować metodę do rodzaju badanej powierzchni.
Czym jest połysk i jak go mierzymy?
Połysk to wizualna cecha powierzchni związana z odbiciem światła. Norma ISO 2813 opiera się na zasadzie odbicia zwierciadlanego, w którym mierzone jest natężenie światła odbitego pod określonym kątem.
Wynik wyrażany jest w jednostkach połysku – GU (Gloss Units).
- Wzorzec odniesienia – czarne, wypolerowane szkło – ma wartość 100 GU.
Geometrie pomiarowe wg ISO 2813
- 20° – do powierzchni o wysokim połysku (powyżej 70 GU przy 60°).
- 60° – geometria uniwersalna, stosowana najczęściej w codziennych pomiarach.
- 85° – do powierzchni matowych (poniżej 10 GU przy 60°).
Norma zaleca, aby domyślnie korzystać z geometrii 60°, a 20° i 85° stosować w przypadkach szczególnych.
Procedura pomiarowa
Aby wynik pomiaru połysku zgodnie z ISO 2813 był wiarygodny, należy spełnić określone warunki:
- Kalibracja urządzenia na wzorcu odniesienia.
- Wykonanie min. 5 pomiarów w reprezentatywnych miejscach próbki.
- Obliczenie wartości średniej oraz odchylenia standardowego.
- Różnice pomiędzy pomiarami nie mogą przekraczać 5 jednostek GU – w przeciwnym wypadku konieczne jest zwiększenie liczby odczytów.
Norma wskazuje także, że powierzchnia badana nie powinna posiadać widocznych defektów (rysy, pęcherze, wtrącenia).
Klasyfikacja połysku wg ISO 2813
Interpretacja wyników powinna być dostosowana do specyfiki materiału i branży. Dla powłok lakierniczych przyjmuje się podział:
- Mat: 0–15 GU
- Półmat: 16–30 GU
- Półpołysk: 31–60 GU
- Połysk: 61–85 GU
- Wysoki połysk: >85 GU
Dodatkowo norma wyróżnia trzy kategorie oceny dla kąta 60°:
- Kategoria 1: 0–30 ±5 jednostek
- Kategoria 2: 31–70 ±7 jednostek
- Kategoria 3: 71–100 ±10 jednostek
Odchylenia od wartości nominalnych ustala dostawca materiału powłokowego.
Praktyczne zastosowania ISO 2813
Norma ISO 2813 ma zastosowanie w wielu gałęziach przemysłu, gdzie ważny jest wygląd i powtarzalność jakości powierzchni:
- przemysł motoryzacyjny (karoserie, elementy wnętrza),
- architektura i materiały budowlane,
- meblarstwo i wykończenia wnętrz,
- przemysł jachtowy i lotniczy,
- przetwórstwo tworzyw sztucznych.
Zapewnienie jakości pomiarów
Aby wyniki pomiaru połysku były wiarygodne, konieczne jest:
- regularna kalibracja urządzeń na certyfikowanych wzorcach,
- stosowanie procedur kontroli jakości w laboratorium,
- uwzględnienie warunków środowiskowych (temperatura, wilgotność),
- prowadzenie dokumentacji oraz porównań międzylaboratoryjnych.
FAQ – Najczęściej zadawane pytania o ISO 2813
1. Czy ISO 2813 można stosować do wszystkich powłok?
Nie. Norma dotyczy niemetalicznych powłok malarskich, ale jest powszechnie stosowana również do tworzyw i powłok dekoracyjnych.
2. Dlaczego używa się trzech kątów pomiarowych
Każdy kąt pozwala lepiej ocenić powierzchnię o różnym stopniu połysku – od matowych po wysoko połyskowe.
3. Czym różni się jednostka GU od procentów połysku?
GU to standaryzowana jednostka porównawcza, a nie procent odbicia. Dzięki temu pomiary są powtarzalne i niezależne od laboratorium.
Podsumowanie
Norma ISO 2813 jest podstawowym punktem odniesienia przy pomiarach połysku w przemyśle farb, lakierów i tworzyw sztucznych. Umożliwia jednoznaczną klasyfikację powierzchni, poprawia kontrolę jakości i zapewnia spójność produkcji na całym świecie.
Jeśli Twoja firma potrzebuje profesjonalnych urządzeń do pomiaru połysku zgodnych z ISO 2813 – skontaktuj się z nami. Doradzimy, jakie rozwiązanie będzie najlepsze dla Twojej branży.